Chuẩn nông thôn mới năm 2016: Khó cũng phải hoàn thành

BP - Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) diễn ra ngày 2-6, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trăm kết luận: 12 xã điểm về đích NTM trong năm 2016 phải hoàn thành các tiêu chí theo đúng tiến độ.

Hiện 12 xã điểm NTM có 10 xã đạt từ 15-18 tiêu chí và 2 xã đạt từ 10-14 tiêu chí. Trong khi đó, thời gian từ nay đến cuối năm chỉ còn gần 7 tháng nhưng hầu hết xã đều vướng những tiêu chí “nặng ký” như: Giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường, chợ... Đây là bài toán khó vì các tiêu chí này đều đòi hỏi vốn lớn nhưng kinh phí rót xuống thì “nhỏ giọt”.

CÒN NHIỀU KHÓ KHĂN

Thực tế, trong các xã điểm thực hiện NTM, dù còn nhiều tiêu chí chưa hoàn thành như Bù Nho (Phú Riềng) hay chỉ còn một tiêu chí như Lộc Hưng (Lộc Ninh) thì khó khăn chung vẫn là thiếu vốn và thời gian thực hiện quá ngắn. Đối với tiêu chí trường học, đa số các trường thiếu phòng học, cơ sở vật chất, thiết bị, diện tích không đạt chuẩn... Cơ sở vật chất văn hóa phần lớn chưa đạt chuẩn về diện tích và phải nâng cấp, sửa chữa, trang bị... Hệ thống giao thông nông thôn phần lớn chưa được nhựa hóa hay bê tông hóa. Chưa kể vấn đề ô nhiễm môi trường, nhất là tình trạng thiếu bãi đổ rác ở 2 huyện Hớn Quản, Chơn Thành và thị xã Bình Long.

“Hiện xã Bù Nho có nhu cầu vốn để thực hiện NTM trên 44 tỷ đồng. Trong đó, huyện tự cân đối 12 tỷ đồng, Văn phòng điều phối NTM tỉnh bố trí cho huyện 10 tỷ đồng và nguồn từ ngân sách chuyển giao 5,7 tỷ đồng. Để về đích đúng hẹn Bù Nho cần hỗ trợ thêm 13 tỷ đồng để đầu tư trường học và đường giao thông” - ông Nguyễn Hoàng Hùng, Chủ tịch UBND huyện Phú Riềng cho biết tại cuộc họp Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM ngày 2-6. Cũng khó khăn về kinh phí, ông Trần Văn Vinh, Chủ tịch UBND huyện Đồng Phú đề nghị được hỗ trợ 10 tỷ đồng để đầu tư 3 trường học của xã Thuận Phú; lãnh đạo huyện Lộc Ninh cũng xin hỗ trợ 6 tỷ đồng.

Văn phòng điều phối tỉnh  đề xuất khả năng cân đối bố trí ngân sách Trung ương và tỉnh là 150 tỷ đồng. Nhưng đến ngày 20-5-2016, ngân sách Trung ương và tỉnh mới bố trí được 70,611 tỷ  đồng.

Tổng số xi măng các huyện, thị xã đề nghị Văn phòng điều phối NTM của tỉnh cấp để thực hiện các tiêu chí là 33.834 tấn (khoảng 42,293 tỷ đồng). Riêng 12 xã phấn đấu về đích trong năm 2016, số lượng đã đăng ký là 10.697 tấn (khoảng 13,371 tỷ  đồng).

PHẢI VỀ ĐÍCH

Dù còn nhiều khó khăn nhưng thời gian qua việc thực hiện chương trình NTM ở nhiều đơn vị đã có cách làm hay, tìm ra giải pháp phù hợp. Cụ thể, Lộc Ninh với đề án nhà nước hỗ trợ vật tư, nhân dân làm công trình; Chơn Thành dồn nguồn vốn sự nghiệp giao thông cho xã điểm; thị xã Phước Long dồn quỹ đấu giá đất cho xã điểm; Bù Đăng đẩy mạnh tuyên truyền huy động sức dân... Các đơn vị còn hiến kế giúp UBND tỉnh có thêm nhiều thông tin để tháo gỡ khó khăn cho huyện, thị xã.

 “Đề nghị rà soát lại các con đường dân sinh trên địa bàn tỉnh, vì trước đây khi thành lập các hạng mục cần đầu tư, do cơ sở thống kê vào để được tỉnh đầu tư, nâng cấp trong khi chưa cần thiết. Đồng thời có định hướng ưu tiên đầu tư vốn trái phiếu chính phủ cho NTM để dồn được nguồn lực cao nhất cho chương trình” - ông Đoàn Văn Thảo, Chủ tịch UBND huyện Bù Đốp nói.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Anh Minh cho rằng: Hiện tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, trường học... rất khó hoàn thành, do số nhà văn hóa, trường học các xã, thôn, ấp cần đầu tư ở nhiều mức độ hoặc xây mới, sửa chữa. Các sở, ngành liên quan cần phối hợp ban hành một quy chuẩn chung, văn bản hướng dẫn phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh, để tránh mỗi đơn vị làm một kiểu, đến cuối năm xét hoàn thành NTM không đạt sẽ làm mất thời gian, tốn chi phí và các xã không về đích đúng hẹn. Về giao thông, huyện, thị xã nên rà soát lại các tuyến đường dân sinh trên địa bàn để đầu tư tập trung.

Đề xuất giải pháp thực hiện tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, Phó chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Thị Hằng cho rằng: Để không lãng phí tiền thuế và giúp nhân dân giảm các khoản đóng góp nên tận dụng nhà văn hóa các xã, hội trường, nhà văn hóa ấp, thôn... Vì hiện tại những hạng mục này chưa được sử dụng triệt để.

Theo báo cáo của Văn phòng điều phối NTM tỉnh, 5 xã có thể về đích trong năm nay gồm: Long Giang, Thuận Phú, Thanh Lương, Tân Thành, Minh Hưng (Bù Đăng). 7 xã còn lại muốn về đích đúng hẹn phải tháo gỡ các khó khăn về vốn. Trong đó, cân đối phân bổ ít nhất 79,389 tỷ đồng để các xã đầu tư xây dựng những công trình hạ tầng thiết yếu, như giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa.

Đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn về vốn, ông Võ Sá, Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư nói: Những huyện gặp khó khăn, chưa cân đối được vốn nên có đề nghị để được hỗ trợ trong kỳ họp HĐND tỉnh sắp tới. Khi Quốc hội thông qua vốn kiên cố hóa kênh mương năm 2016 sẽ hỗ trợ các huyện, trong đó có 12 xã đạt chuẩn NTM năm nay.

Thực tế này cho thấy, để 12 xã điểm cán đích NTM trong năm 2016 là một bài toán khó. Do vậy, các cấp, ngành, doanh nghiệp và người dân trong tỉnh phải chung tay tích cực vào cuộc mới hoàn thành mục tiêu đã đề ra.

Nguyệt Cát