Chiến tranh Iran - Iraq

BP - Đầu năm 1982, xảy ra cuộc chiến tranh giữa hai nước láng giềng Iran - Iraq. Hai quốc gia này ở vùng Tây Á và đều theo đạo Islam. Năm 1979, cách mạng Iran lật đổ chế độ quân chủ phong kiến thành lập chế độ cộng hòa, giáo chủ trở thành lãnh tụ tinh thần để xây dựng một nhà nước thần quyền.

Sau đó, lãnh tụ tinh thần của người Iran phát động “Cuộc cách mạng văn hóa Islam” với ý đồ truyền bá tư tưởng tôn giáo ra toàn thế giới. Hành động này đã làm ảnh hưởng đến tình hình chính trị của các quốc gia có người theo đạo Islam. Tổng thống Iraq Saddam Hussein cũng không muốn người dân nước mình bị ảnh hưởng bởi cách mạng văn hóa Islam. Vì vậy, ông Hussein tranh thủ sự ủng hộ của các nước khối Ả-rập để thành lập một liên minh do mình lãnh đạo nhằm chống lại cuộc cách mạng văn hóa này. Bên cạnh đó, giữa Iran - Iraq vốn đã có mâu thuẫn về lãnh thổ kéo dài nên cả hai nước đã đẩy sự căng thẳng đến cực điểm nhằm giải quyết tranh chấp. Cuối tháng 9-1980, ông Saddam Hussein cho máy bay oanh kích dữ dội vào các căn cứ và giếng dầu của người Iran dọc biên giới. Iran huy động số lượng lớn xe tăng, xe thiết giáp và trọng pháo tấn công trở lại người Iraq. Cuộc chiến xe tăng giữa hai nước diễn ra với quy mô lớn chưa từng có trong lịch sử thế giới. Lãnh tụ tinh thần người Iran liên tục phát động nhiều cuộc tấn công dồn dập vào Iraq nhằm khiến đối phương không kịp trở tay.

Đến tháng 7-1982, Iran - Iraq tung vào cuộc chiến hơn 20 vạn bộ binh nhưng cả hai vẫn không đạt được mục tiêu đề ra. Sau đó, phía Iraq dùng tên lửa bắn chìm 50 tàu chở dầu của Iran qua lại vùng vịnh Péc-xích. Vì vậy, Iran mở một chiến dịch lớn và cuối cùng nhằm vào địa bàn có nhiều giếng dầu của Iraq. Thế nhưng, quân Iraq đã có sự phòng bị chặt nên trong 10 ngày dù ném xuống Iraq hàng triệu quả đại bác nhưng quân Iran vẫn không chọc thủng được phòng tuyến. Ngược lại, quân Iraq đã đập tan hàng loạt cuộc tấn công của Iran và loại khỏi vòng chiến đấu hơn 10 vạn quân. Cuộc chiến kéo dài hơn 50 ngày vẫn bất phân thắng bại, hai nước đã cho máy bay oanh tạc vào các mục tiêu kinh tế, quân sự và công trình kiến trúc, các thành phố lớn nằm sâu trong lãnh thổ của nhau. Đến tháng 4-1988, được sự hỗ trợ của các nước Ả-rập nên Iraq đứng vững trong cuộc chiến, còn Iran bị thiệt hại nặng về người và của buộc phải chấp nhận nghị quyết đình chiến do Liên hiệp quốc đưa ra.

Cuộc chiến giữa Iran - Iraq đã gây ra tổn thất vô cùng lớn cho cả hai nước, với tổng thiệt hại hơn 800 tỷ đô la Mỹ. Số người chết và bị thương trong cuộc chiến này hơn 1,5 triệu người. Bên cạnh đó, hàng triệu người dân hai nước rơi vào thảm cảnh nghèo đói, tàn phế, bệnh tật và vô gia cư vì chiến tranh tàn phá.

T.Phong
(Nguồn: 102 sự kiện nổi bật thế giới)