Chiến dịch Việt Bắc

BP - Sau khi đánh chiếm đồng bằng Bắc bộ, Đại tướng Raoul Salan, Tư lệnh quân Pháp tại miền Bắc xây dựng kế hoạch và chỉ huy cuộc tấn công quy mô lớn vào căn cứ kháng chiến của ta ở Việt Bắc. Pháp đặt tên cuộc hành quân này là “Chiến dịch Léa” (ta gọi Chiến dịch Việt Bắc). Trung ương Đảng quyết định lập sở chỉ huy đánh địch tại Yên Thông và giao đồng chí Võ Nguyên Giáp làm Chỉ huy trưởng.

Pháp huy động 15.000 quân thuộc 5 trung đoàn bộ binh cùng 3 tiểu đoàn dù, 2 tiểu đoàn pháo, 2 tiểu đoàn công binh, 3 đại đội cơ giới cùng 40 máy bay và 40 tàu chiến. Lúc này, tại chiến khu Việt Bắc, Việt Minh chỉ có 7 trung đoàn bộ binh cùng 4.228 dân quân du kích được trang bị vũ khí thô sơ, với 3 khẩu sơn pháo 75mm, 2 khẩu 20mm và 6 khẩu 12,7mm... Ngày 7-10-1947, Pháp huy động toàn bộ máy bay ở Đông Dương chở tướng Salan cùng lính dù đổ bộ xuống Bắc Kạn. Hôm sau, Pháp lại tiếp tục cho lính nhảy dù xuống chiếm Chợ Đồn. Cùng lúc này, lực lượng tham gia Chiến dịch Léa chia 2 đường thủy, bộ tấn công vào Việt Bắc. Cánh quân thủy ngược sông Đà, sông Gâm đánh chiếm Phủ Đoan, Tuyên Quang, Chiêm Hóa... Cánh quân bộ từ Lạng Sơn theo đường số 4 đánh chiếm Đồng Đăng, Thất Khê, Đông Khê, Cao Bằng... từ hướng Đông. Cùng ngày, các đại đội độc lập, dân quân Việt Minh đã tập kích vào Chợ Đồn, Ngân Sơn,... tiêu diệt được 2 trung đội của Pháp.

Ngày 9-10-1947, Việt Minh bắn rơi máy bay chở 12 sĩ quan Pháp thu được bản kế hoạch tiến công Việt Bắc. Ngày 13-10, Bộ Tổng chỉ huy đã điều chỉnh, tổ chức lại lực lượng thành 3 mặt trận với các nhiệm vụ cụ thể. Chiều 14-10, Thường vụ Trung ương Đảng thống nhất phương án tổ chức 3 mặt trận của Tổng chỉ huy Võ Nguyên Giáp. Ngày 15-10, các đơn vị chủ lực của ta chủ động tấn công quân Pháp tại Chợ Mới, Chợ Đồn thu nhiều thắng lợi lớn. Ngày 22-10, tự vệ thị xã Tuyên Quang phục kích đánh địch và diệt, làm bị thương gần 100 tên. Trưa 24-10, ta bắn chìm và phá hỏng 4 tàu chiến của Pháp trên sông Lô, tại Đoan Hùng. Ngày 29-10, quân ta tiêu diệt đoàn xe vận tải, thiết giáp... 30 chiếc cùng 250 lính tại đèo Bông Lau. Chiến thắng liên tục của Việt Minh đã buộc quân Pháp rút lui cục bộ vào ngày 28-10. Ngày 20-11-1947, Pháp thực hiện bước 2 của Chiến dịch Léa mang mật danh “Siết chặt vành đai”, đổ quân càn quét tứ giáo Tuyên Quang - Thái Nguyên - Phủ Lạng Thương và Việt Trì. Ngày 15-12, ta đánh tan 17 xe quân sự, diệt 60 lính tại đèo Giàng và đến ngày 19-12, toàn bộ quân Pháp bị đánh bật khỏi mặt trận Việt Bắc.

Các nhà sử học đánh giá, Chiến dịch Việt Bắc được xem là thắng lợi lớn và đầu tiên của Việt Minh trong cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược. Chiến thắng này không những giúp bộ đội Việt Minh ngày một trưởng thành mà còn thể hiện được ý chí, bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam và nghệ thuật phản công quân sự lên một tầm cao mới. Đồng thời, chiến thắng này đã đập tan kế hoạch “Đánh nhanh thắng nhanh” của Pháp, buộc chúng rơi vào thế bị động và bị tiến công liên tục dẫn đến những thất bại trên toàn chiến trường Đông Dương.

T.P (Trích các sự kiện nổi bật trong lịch sử)