Chiến dịch Hoàng Hoa Thám

BP - Đầu năm 1951, Trung ương Đảng đồng ý phương án đánh địch tại đường 18, đoạn từ Phả Lại đến Uông Bí theo đề xuất của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, thay cho việc tổ chức mặt trận ở Liên khu 3. Lúc này, quân Pháp đồn trú tại tuyến đường 18 có Binh đoàn cơ động Âu - Phi số 6 và quân đội Bảo Đại với 11 tiểu đoàn, 2 đại đội pháo 105mm cùng lực lượng cơ giới khác.

Về phía ta, lực lượng tham gia chiến dịch này có 2 đại đoàn chủ lực cùng 2 trung đoàn bộ đội địa phương... Đêm 23-3-1951, quân ta tổ chức tấn công và nhanh chóng tiêu diệt địch tại 3 vị trí Lọc Nước, Đập Nước, Sống Trâu. Từ thắng lợi này, Bộ chỉ huy chiến dịch quyết định tấn công vào thị trấn Uông Bí. Sau đó, quân ta nhanh chóng phá hủy các cầu trên đường 18, chia cắt đường xe lửa và bố trí lực lượng chốt chặn các vị trí trọng yếu để đón đánh những cánh quân tiếp viện của Pháp. Tiếp đó, ta nổ súng đánh địch tại Chấp Khê, tấn công vào Bí Chợ diệt 120 lính Âu - Phi, bắt sống 50 tên khác, thu nhiều vũ khí, khí tài chiến tranh. Các đồn địch ở Phán Huệ, Tràng Bạch cũng bị quân ta tiêu diệt gọn và bắt sống nhiều tù binh cùng vũ khí đạn dược.

Trước tình hình đó, Pháp tăng cường cho căn cứ Đông Triều thêm 2 tiểu đoàn bộ binh và điều 1 tiểu đoàn cơ động Âu - Phi đến chốt giữ Phả Lại. Đêm 4-4-1951, quân ta tấn công một loạt căn cứ địch tại Bến Tắm, Bãi Thảo, Hạ Chiêu, Hoàng Gián diệt và làm bị thương hàng trăm tên rồi lui quân. Sau 2 tuần chiến đấu, quân ta đã đánh hạ 130 tháp canh, đánh tan 3 đồn giặc tại Uông Bí, Mạo Khê, Tràng Bạch. Đặc biệt, quân ta đã phá vỡ một mảng hệ thống phòng ngự kiên cố của Pháp trên đường số 18, 20, 21; thu được 409 súng các loại, phá hủy 49 xe cơ giới và 6 xe tăng... Như vậy, mục tiêu của ta đề ra là tiêu diệt sinh lực địch buộc chúng phải bị động điều quân đối phó đã hoàn thành nên Bộ chỉ huy ra lệnh kết thúc chiến dịch vào ngày 7-4-1951.

Các nhà sử học đánh giá, đây là một trong 3 chiến dịch quân sự tiến công địch với quy mô lớn của Quân đội nhân dân Việt Nam trong giai đoạn 1950-1951. Thắng lợi của chiến dịch không chỉ tiêu hao sinh lực đối phương mà còn phá tan kế hoạch “chấn chỉnh phòng ngự” của Pháp, đồng thời phát triển mạnh phong trào chiến tranh du kích tại các vùng tạm chiếm trong cả nước. Chiến thắng của quân ta tại chiến dịch này đã chứng minh sự trưởng thành vượt bậc, đủ sức và chủ động mở các chiến dịch đánh địch trên mọi mặt trận tạo ra thế và lực mới cho cách mạng Việt Nam. 

T.P

(Trích các sự kiện nổi bật trong lịch sử)