“Cháy” hết mình cho nghiên cứu khoa học

BP - “Làm khoa học là phải luôn luôn sáng tạo và đam mê thực sự, cũng như hội đủ mọi nội lực về trí tuệ - đạo đức - sức khỏe, bởi một khi đã đam mê và “cháy” hết mình với nghiên cứu khoa học thì mới cho những kết quả mong đợi”. Đó là chia sẻ của tiến sĩ Trần Quốc Hoàn, Phó giám đốc Quỹ bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh - người có nhiều công trình khoa học ứng dụng hiệu quả trong thực tế tại địa phương.

ĐAM MÊ KHOA HỌC

Khi còn là học sinh, anh Trần Quốc Hoàn chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ trở thành nhà nghiên cứu khoa học, anh chỉ ước mơ sẽ là kỹ sư nông nghiệp phục vụ người nông dân. Tới khi thi đậu đại học, anh chọn ngành Nông học. Giống như một cơ duyên, tại Khoa Nông học, anh được thụ hưởng nhiều kiến thức từ thầy cô giáo giỏi và rất đam mê khoa học. Từ đó giúp anh có nền tảng vững chắc để hướng tới tham gia nghiên cứu khoa học. Kết quả, anh đã đoạt giải ba cuộc thi sáng tạo kỹ thuật cấp Bộ Khoa học và Công nghệ vào năm 1995 với đề tài “Nghiên cứu ảnh hưởng một số yếu tố sinh thái đến bệnh lá xám”. Thời điểm này, anh mới học năm ba Trường đại học Lâm nghiệp Việt Nam.

Trong cuộc trò chuyện, anh thuyết phục người nghe bởi khuôn mặt hiền, giọng nói trầm của người đàn ông gốc Hà Tĩnh và đặc biệt sự tâm huyết, đam mê với nghiên cứu khoa học. Khi chia sẻ về những việc đã làm, anh nói không ngừng nghỉ với sự say mê, tinh thần hứng khởi. Đó cũng là một trong những yếu tố tạo động lực giúp anh hướng tới nghiên cứu khoa học.

Tiến sĩ Trần Quốc Hoàn (thứ 3 từ trái qua) nhận giải thưởng tại hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ IV (năm 2016-2017)

Sau khi ra trường anh vào công tác tại UBND tỉnh Bình Phước. Trong thời gian làm việc tại đây, anh luôn nỗ lực hết mình và được cấp trên đánh giá cao. Năm 2006, anh bảo vệ thành công luận án thạc sĩ với Đề tài “Ứng dụng phần mềm GIS đánh giá xói mòn cho tỉnh Bình Phước” và đến năm 2014, anh tiếp tục bảo vệ luận án tiến sĩ thành công với Đề tài “Nghiên cứu phân vùng lập địa phục vụ cho sản xuất lâm nghiệp tại tỉnh Bình Phước” (lúc này anh đã chuyển sang công tác tại Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn).

Nhấp ngụm trà, tiến sĩ Trần Quốc Hoàn cho biết: “Con đường dẫn tới thành công trong nghiên cứu khoa học của mỗi người tuy khác nhau nhưng đều có một điểm chung là sự nỗ lực hết mình. Khi làm bất cứ việc gì, chúng ta cần phải thực hiện bằng tất cả sự quyết tâm, đam mê và niềm tin thì chắc chắn thành công sẽ đến. Người làm khoa học phải luôn phát huy nội lực của bản thân về “trí tuệ - đạo đức - sức khỏe”. Có quá trình hình thành lâu dài, luôn bản lĩnh, khiêm tốn, thẳng thắn và tiếp thu những ý kiến hay. Đặc biệt không nên “mù quáng” và bỏ đi cái “tôi” cá nhân... thì mới làm khoa học được”.

ĐẾN NHIỀU NGHIÊN CỨU HỮU ÍCH

Nhờ tự vạch ra nhiều mục tiêu cho riêng mình nên tiến sĩ Trần Quốc Hoàn đã nghiên cứu rất nhiều đề tài khoa học ứng dụng hiệu quả ở địa phương. Trong rất nhiều đề tài, công trình nghiên cứu, tiến sĩ Hoàn luôn để lại dấu ấn với vai trò khác nhau. Nổi bật như “Phần mềm quản lý lập địa Site managenment 1.0” đã đoạt giải nhất hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ II và giải ba toàn quốc lần thứ XII (năm 2012-2013). Phần mềm này được anh thiết kế bằng ngôn ngữ phát triển phần mềm Microsoft Visual Foxpro 9.0 cùng sự trợ giúp của các phần mềm hỗ trợ khác. Phần mềm được đóng gói để cài đặt và chạy trên các máy tính thông dụng hiện nay, trong đó cơ sở dữ liệu là điều kiện lập địa (điều kiện đất đai) của tỉnh. Mục tiêu của phần mềm là cập nhật, tra cứu dữ liệu lập địa; thiết lập mô hình hồi quy diễn tả mối quan hệ giữa sinh trưởng của cây trồng với điều kiện lập địa; phân loại và thống kê lập địa; đánh giá tiềm năng lập địa, khả năng thích hợp cây trồng với lập địa và phân vùng lập địa để phục vụ sản xuất lâm nghiệp tỉnh Bình Phước.

Hay “Phần mềm tự động hóa chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) tỉnh Bình Phước” đã đạt giải khuyến khích hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ III (năm 2014-2015). Theo anh, việc sử dụng phần mềm này nhằm góp phần tuyên truyền thực hiện chính sách chi trả DVMTR đến những tổ chức, cá nhân quản lý, cung ứng, sử dụng DVMTR trên địa bàn tỉnh. Cập nhật kịp thời diễn biến số lượng, chất lượng rừng đến mỗi lô trên địa bàn tỉnh lên bản đồ chi trả DVMTR. Dễ dàng kiểm tra hiện trạng rừng thông qua việc đối chiếu giữa bản đồ chi trả DVMTR với ảnh vệ tinh thông dụng.

Ngoài 2 đề tài nêu trên, tiến sĩ Trần Quốc Hoàn còn nghiên cứu rất nhiều công trình khoa học được các cấp trong tỉnh đánh giá cao như: “Phần mềm Lập kế hoạch sử dụng đất cấp huyện 1.17” đạt giải nhì hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ IV (năm 2016-2017); đề tài “Nghiên cứu thiết lập cơ sở dữ liệu để kết nối và giám sát, đánh giá việc thực hiện chi trả DVMTR tỉnh Bình Phước” được Hội đồng Khoa học và Công nghệ tỉnh nghiệm thu năm 2018...

Chia sẻ về những công trình nghiên cứu của mình, tiến sĩ Hoàn khiêm tốn nói: “Những đề tài tôi sáng tạo ra đều xuất phát từ nhu cầu thực tiễn tại địa phương. Tôi rất vui khi những đề tài của mình được các cấp ghi nhận và cho triển khai ứng dụng vào thực tế. Đó là thành công lớn cho những người đam mê nghiên cứu khoa học như tôi”.

Trường Giang