Chào cờ và hát Quốc ca - Niềm tự hào và trách nhiệm

BP - Có dịp đi dự nhiều lễ, hội và một số hoạt động lớn của huyện, tỉnh, thậm chí là trung ương tổ chức, nhiều lúc tôi thấy buồn thay cho một số bạn trẻ, những người lớn tuổi và ngay cả người làm công tác tổ chức, điều hành, chủ trì các nghi lễ. Thời gian qua, tại một số đơn vị chỉ sử dụng bài hát Quốc ca ghi âm sẵn khi thực hiện nghi thức chào cờ; băng ghi âm chuẩn bị chưa chu đáo, chưa thể hiện được sự thiêng liêng của nghi thức này; thanh niên, học sinh không hiểu chào cờ và hát Quốc ca để làm gì...

Khi được hỏi về những vấn đề liên quan đến nghi lễ chào cờ và hát Quốc ca, rất nhiều học sinh ở các trường tiểu học - cấp học có ý nghĩa nền tảng trong việc xây dựng và hình thành nhân cách, không biết chào cờ để làm gì, vì sao phải chào cờ và hát Quốc ca. Các em được tham dự nghi lễ chào cờ từ khi vào lớp 1, nhìn các anh chị lớp trên chào cờ, nghe người lớn hát Quốc ca rồi học theo. Vì vậy, mỗi em chào một cách, hát một kiểu, khối lớp 4, 5 hát nhanh, lớp 1, 2, 3 hát chậm, câu đúng, câu sai, nghe rất phản cảm. Bước vào lớp 3, chuẩn bị được kết nạp Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, học sinh được giáo viên Tổng phụ trách đội hướng dẫn cách chào cờ, dạy hát Quốc ca theo nghi thức Đội nhưng điều này cũng chỉ dừng lại ở thao tác, không nhiều học sinh hiểu và giải thích được những câu hỏi nêu trên.

Có lần, phát hiện con mình hát Quốc ca sai lời, nhịp điệu không chuẩn (Súng ngoài xa chen khúc quân hành ca được hát thành Súng ngoài xa chen khúc quân hành sa), tôi sửa lại nhưng rất khó, vì nhiều năm cháu đã hát như vậy, lớp học trò này truyền dạy cho lớp học trò khác, thế nên không thể khắc phục trong ngày một ngày hai.

Không chỉ ở trường học mà nếu quan tâm một chút, ta sẽ bắt gặp trong các đại hội, hội nghị, lễ kỷ niệm, lễ đón nhận bằng khen, huân chương... người tham dự không có cơ hội thể hiện lòng tự hào dân tộc, vì ban tổ chức đã bố trí và ghi luôn vào chương trình phát cho đại biểu phần nghi lễ chào cờ thông tin “Hát Quốc ca: Dùng băng đĩa có lời”. Thế là, không phải hát, đại biểu nào muốn thì “nhép môi”.

Thực trạng thiếu tính nghiêm trang trong các buổi lễ cũng là việc đáng bàn. Hiện tượng người ra kẻ vào, người nghiêng kẻ ngả, đội nón, ăn mặc không gọn gàng, nói chuyện oang oang, điện thoại reo vang khi đang chào cờ và hát Quốc ca là chuyện thường thấy. Một lần, tôi đang dự đại hội chi bộ của một đơn vị bạn, trong tiếng nhạc Quốc ca hào hùng thì nhạc chuông điện thoại của một đại biểu vang lên át cả tiếng hát, mà nhạc chuông lại là một bài hát khá buồn...

Việc đưa vào giảng dạy trong chương trình giáo dục chính khóa nội dung, mục đích, ý nghĩa của chào cờ và hát Quốc ca cùng với giáo dục truyền thống thông qua các nghi lễ ngay từ đầu cấp tiểu học, thậm chí khuyến khích dạy hát Quốc ca cho trẻ mẫu giáo và tổ chức sinh hoạt tập thể có hát Quốc ca như chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Công văn số 1525/BGDĐT-CTHSSV, ngày 29-3-2010 về việc hướng dẫn chào cờ Tổ quốc và hát Quốc ca là việc làm cần thiết. Hiện nay, nhiều bộ, ngành đã chỉ đạo, chấn chỉnh việc thực hiện nghi lễ chào cờ và hát Quốc ca. Song để nhiệm vụ cao cả, thiêng liêng này được thực hiện đồng bộ, nhất quán, mỗi người dân Việt Nam phải thể hiện nhiệt huyết, lòng tự hào dân tộc, xây dựng và bồi đắp truyền thống lâu đời dựng nước và giữ nước. Bên cạnh đó, công tác giáo dục chính trị tư tưởng cần được làm thường xuyên, đặc biệt trong trường học. Các cơ quan, đơn vị cần đa dạng hóa nội dung của buổi chào cờ, ngoài phần nghi lễ nên tạo không khí thoải mái cho tuần làm việc mới.

Bùi Văn Sơn