Cây nêu ngày Tết

Nhớ lúc tôi còn nhỏ, những ngày cuối năm là vui sướng nhất, chộn rộn theo ba dọn cổng ngõ, theo má rọc lá chuối chuẩn bị gói bánh tét, nhưng ấn tượng nhất là theo ông ngoại trồng cây nêu.

Trước đó mấy ngày, ngoại đã ra vườn chọn một cây tre thật ưng ý. Cây tre dùng làm cây nêu phải là loại tre già, thân thẳng, gốc mập mạp và ngọn nhiều cành lá xum xuê.

Sáng 30 Tết, trong lúc cả nhà chộn rộn chuẩn bị bữa cơm cúng tất niên, thì tôi lại lon ton theo ngoại ra vườn đốn tre. Ngoại chặt cây tre sát gốc, rồi róc bớt cành lá, chỉ chừa phần đọt tre cong vút. Ngoại vào nhà chuẩn bị những thứ để cột vào cây nêu. Tôi tò mò nhìn ngoại bó mớ cành xương rồng. Ba lá trầu thì ngoại quết thêm vôi trắng. Ngoài ra còn có mấy vỏ ốc, giấy tiền vàng mã… Ngoại kể, theo tục lệ xưa thì ba ngày Tết ma quỷ sẽ vào làng, trồng cây nêu trước sân là để chúng không dám vào nhà. Cành xương rồng đầy gai nhọn chúng sẽ sợ bị đâm. Còn vôi bột vốn là vật kỵ của tà ma. Vỏ ốc gõ vào nhau leng keng sẽ làm chúng sợ. Giấy tiền vàng mã là để cầu tài lộc… Chuẩn bị xong mọi thứ, ngoại mang tất cả xâu lại rồi cột vào ngọn tre.

Bữa cơm tất niên được dọn lên cúng tổ tiên. Sau khi khấn vái mời ông bà về ăn Tết với con cháu, ngoại ra sân đào lỗ trồng cây nêu. Tôi đứng ngẩng nhìn cây nêu kỳ bí của ngoại. Mỗi lần gió thổi, đọt tre đung đưa, bó “đồ nghề” của ngoại cũng lúc lắc, lúc lắc. Vỏ ốc va vào nhau lách cách rất vui tai.

Đêm, sau khi cúng giao thừa, tôi nằm cuộn trong lòng ngoại thao thức. Tôi lắng nghe những tiếng động kỳ bí trong đêm, lòng lo lắng không biết cây nêu của ngoại có linh thiêng, có đuổi được bọn quỷ sứ hung dữ. Lại vẩn vơ nghĩ, sao ngoại không treo nhiều cành xương rồng, trét nhiều vôi một chút, tốt nhất là treo luôn một con dao cho chúng sợ… Thấy tôi ngọ nguậy không yên, ngoại nói: “Ngủ đi con, sáng dậy chúc Tết rồi ngoại lì xì”. Tôi thì thào hỏi: “Bọn quỷ tới nhà mình chưa ngoại?”. Ngoại bật cười: “Có ngoại nằm đây, sợ gì, con ngủ đi”. Tôi ôm lấy ngoại rồi dần thiếp đi. Trong mơ, dường như nghe tiếng xì xào, xì xào. Rồi những con ma nanh nhọn, lưỡi dài chạy té khói khi nhìn thấy cây nêu lừng lững của ngoại…

Ngoại tôi mất đã lâu. Nhà tôi sau khi dọn về thị xã, tục trồng cây nêu ngày Tết đã bỏ hẳn. Mỗi lần Tết đến, về thăm làng cũ, hiếm thấy nhà nào trồng cây nêu. Đêm giao thừa, tiếng vỏ ốc gõ vào nhau leng keng vọng về từ sâu thẳm ký ức. Và tôi nghe như hơi ấm của ngoại còn lẩn quất đâu đây.

Nguồn PNO