Câu lạc bộ Cao su Bình Phước: Liên kết để phát triển bền vững

BP - Bình Phước là thủ phủ của cây cao su và nhiều loại cây công nghiệp, cây ăn trái có giá trị kinh tế. Tuy nhiên, hiệu quả mang lại trên một đơn vị diện tích vẫn còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế về đất đai, khí hậu, thời tiết vốn được thiên nhiên rất ưu đãi. Trước những khó khăn này, một nhóm hộ dân trồng cao su tiểu điền trong và ngoài tỉnh đã tự nguyện liên kết lại thành lập Câu lạc bộ (CLB) cao su Bình Phước. Qua hơn 5 năm hoạt động, CLB đã kết nối được các nhà khoa học, doanh nghiệp và nông dân cùng tương trợ, liên kết với mục tiêu tạo ra chuỗi giá trị liên kết, góp phần phát triển cây cao su và nhiều loại cây trồng khác theo hướng hiệu quả, bền vững.

Thành lập khi giá mủ cao su “chạm đáy”

Ra đời vào thời điểm khó khăn nhất, giá mủ cao su “chạm đáy” nên mong muốn của các thành viên trong CLB cao su Bình Phước là tự nguyện tập hợp các hộ dân trồng cao su, có tâm huyết, nhiệt tình, kinh nghiệm liên kết lại với nhau, tìm ra giải pháp, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, giảm chi phí đầu tư ban đầu để bù lại giá thành sản phẩm. “CLB đã tìm ra giải pháp phòng trị được nhiều bệnh nan y trên cây cao su, nhất là bệnh phấn trắng và cải tạo đất cho cây trồng. Đồng thời kết nối các nhà khoa học với nhà vườn, nhà quản lý và doanh nghiệp. Việc khai thác mủ hằng năm sớm gần 1 tháng so với các hộ bên ngoài. Có giải pháp cung ứng dinh dưỡng cho đất và cây trồng hợp lý hơn” - ông Nguyễn Văn Hiệp, Chủ nhiệm CLB cao su Bình Phước khẳng định.

Câu lạc bộ cao su Bình Phước họp luân phiên mỗi quý một lần tại nhà các thành viên

Từ năm 2013 đến nay, đều đặn từ 1-3 tháng, 30 thành viên trong CLB tổ chức sinh hoạt định kỳ 1 lần, luân phiên giữa các hộ thành viên. Trong đó, hộ ông Nguyễn Hữu Năm, ngụ thôn Phú Thịnh, xã Phú Riềng (Phú Riềng) là một trong những nhân tố tích cực, điển hình của CLB. Ông Năm là nông dân sản xuất giỏi toàn quốc, công dân kiểu mẫu được tỉnh tuyên dương nhân kỷ niệm 20 năm Ngày tái lập tỉnh Bình Phước. Sở hữu trên 30 ha đất, chủ yếu trồng cao su, điều và cây ăn trái, nhiều năm qua, ông Năm luôn tâm huyết, đam mê, có nhiều kinh nghiệm đóng góp cho sự phát triển của ngành nông nghiệp tại địa phương cũng như CLB cao su Bình Phước.

Trên cương vị Phó chủ nhiệm CLB, những năm qua, ông Năm đã có nhiều sáng kiến, đóng góp thiết thực vào nâng cao năng suất, chất lượng mủ, giảm chi phí đầu tư vườn cây cho các thành viên trong CLB. Vườn cao su 24 ha của gia đình ông phát triển xanh tốt, sản lượng, chất lượng mủ luôn đạt mức cao, nhưng chi phí đầu tư ở mức thấp nhất là do ông Năm đã mạnh dạn sáng chế ra máy xịt thuốc phòng trừ bệnh phấn trắng. Ông Năm chia sẻ: Tôi khởi xướng xem xét xử lý bệnh phấn trắng. Trước làm thủ công, sau tôi nghiên cứu ra máy xịt cải tiến từ máy quạt lúa ở miền Tây. Máy nhập có giá 85 triệu đồng, nhưng tôi tự làm chỉ 60 triệu đồng, độ cao khi xịt thuốc đạt từ 25-30m, rất hiệu quả.

Với 30 thành viên đến từ các huyện: Phú Riềng, Đồng Phú, Chơn Thành, thành phố Đồng Xoài, đặc biệt còn có sự tham gia của nông dân huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương. Mỗi thành viên một hoàn cảnh, có hộ chỉ 5-7 ha, hộ đến hàng chục hécta nhưng qua quá trình tham gia, CLB đã góp phần quan trọng trong việc thay đổi nhận thức, nâng cao kỹ năng, trình độ, kỹ thuật, ứng dụng tiến bộ vào canh tác hiệu quả nhất cho người trồng. Ông Đặng Văn Hiếu, ngụ ấp 1, xã Nha Bích (Chơn Thành) cho biết: “Tham gia CLB, tôi học hỏi được nhiều thứ, có nhiều thầy tham gia phân tích bệnh trên cây. Nhờ giúp đỡ, tôi am tường từ quy trình trồng, chăm sóc, xử lý bệnh của cây cao su. Các thầy hướng dẫn chất đất, phân được bón hợp lý, tiết kiệm nhưng lại hiệu quả”. Còn theo nhận định của ông Vũ Ngọc Tấu, ngụ thị trấn Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương thì: “Trước đây, khi chưa tham gia CLB, không nắm được kỹ thuật, làm tự phát, bỏ phân tràn lan, độ mủ thấp, sản lượng mủ giảm, nhưng nay có đội ngũ kỹ sư, chuyên gia phổ biến cặn kẽ, tôi đã nắm bắt được kỹ thuật, bón phân đủ hàm lượng, xưa 26 độ, nay 29-30 độ. Giá tuy thấp nhưng năng suất cao đã bù lại”.

Gắn kết được “4 nhà”

Ngoài các thành viên là những hộ nông dân tâm huyết, có diện tích cao su nhiều, đến nay CLB còn có sự tham gia của các nhà khoa học, kỹ sư, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực nông nghiệp và các doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh, ngoài nước cùng tham gia.

Các thành viên Câu lạc bộ cao su Bình Phước chia sẻ kinh nghiệm tại vườn cây

Bên cạnh góp phần tích cực hỗ trợ trong giai đoạn đầu giúp CLB cao su Bình Phước phát triển đúng hướng, Công ty cổ phần bảo vệ thực vật An Giang, nay là Tập đoàn Lộc Trời còn chủ động kết nối CLB với các viện, trường, nhà khoa học trong và ngoài tỉnh. Kỹ sư Đỗ Văn Hoàng, Công ty TNHH MTV Tập đoàn Lộc Trời cho biết: Năm 2013, trong lúc giá mủ lao dốc, chúng tôi tiếp xúc được các nhà vườn trong CLB. Mục đích ban đầu là chia sẻ kinh nghiệm, tiết kiệm đầu vào, tạo được hiệu quả trong thu hoạch. Sau đó, chúng tôi kết nối được nhiều địa phương, nhiều gia đình tham gia. Các viện, trường, ban, ngành địa phương cùng vào cuộc. Thạc sĩ Trương Quốc Ánh, Phó phòng Công nghệ sinh học, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Miền Nam cho biết: “Trong sản xuất nông nghiệp phải kiểm soát được ẩm độ của đất để cung cấp dinh dưỡng cho bền vững và chúng tôi đã làm tốt điều đó. Các thành viên trong CLB rất tâm đắc”.

Đa dạng cây trồng và thành lập được hợp tác xã

Trong thời gian tới, bên cạnh duy trì, phát triển cây cao su, CLB còn mở rộng, chú trọng phát triển thêm nhiều loại cây trồng có tiềm năng, thế mạnh khác. Để đạt mục tiêu đề ra, một mặt CLB tiếp tục duy trì sự liên kết với các viện, trường, Tập đoàn Lộc Trời; mặt khác, kết nối với các doanh nghiệp, đối tác có tiềm lực để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm theo hướng bền vững, lâu dài. Ông Nguyễn Hoàng Phong, phụ trách chi nhánh Bình Phước, Công ty TNHH MTV Tập đoàn Lộc Trời cam kết: Sắp tới, chúng tôi tiếp tục đồng hành, làm cầu nối tiếp cận các nhà khoa học, mời chuyên gia về tư vấn, chia sẻ kinh nghiệm để nông dân sản xuất ngày một hiệu quả hơn. Còn ông Đinh Gia Bình, Công ty TNHH giải pháp thương mại và công nghệ Phúc Hưng, TP. Hồ Chí Minh khẳng định: Với vai trò là cầu nối giao thương với Nhật Bản, chúng tôi sẽ mời các đối tác về CLB, mời nhà đầu tư Nhật sang làm việc, tổ chức các chuyến giao lưu, nhập khẩu nông sản.

Nhận thức được yêu cầu đặt ra, CLB cao su Bình Phước đang xúc tiến thành lập hợp tác xã. Tuy nhiên, bên cạnh sự nỗ lực của CLB rất cần được sự quan tâm, chia sẻ, hỗ trợ, động viên kịp thời từ các ngành chức năng, nhất là trong lĩnh vực pháp lý. Ông Nguyễn Văn Hiệp, Chủ nhiệm CLB cao su Bình Phước cho biết: Hướng tới, CLB sẽ phát triển thêm cây ăn trái, điều, nâng cao giá trị từng mẫu đất, sản phẩm. Đồng thời, kết nối các đơn vị trong và ngoài tỉnh, phát triển thành hợp tác xã, cung ứng phân bón với giá hợp lý để có nguồn thu cho thành viên và thu hút đông người dân địa phương tham gia.

Trong giai đoạn hội nhập để phát triển hiện nay, hình thành được mô hình liên kết sản xuất như CLB cao su Bình Phước là việc làm rất đáng ghi nhận. Điều đáng quý là CLB đã thu hút được sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, nhà khoa học đến từ các viện, trường có uy tín, góp phần tạo ra chuỗi liên kết sản xuất bền vững, có sự tham gia của “4 nhà”, tạo ra những sản phẩm có chất lượng, uy tín, hiệu quả, an toàn nhất. Đây là hướng đi đột phá, dám nghĩ, dám làm của nông dân Bình Phước, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, nhất là trong tình hình biến động giá cả nông sản thất thường như hiện nay.

Quốc Phong