Cái giá của lòng tham và sự tắc trách

BP - Là cán bộ địa chính xã, đáng ra Vũ Minh Tâm, sinh năm 1974, trú thôn Bình Tân, xã Bù Nho, huyện Phú Riềng phải nêu cao ý thức trách nhiệm và vai trò của mình trong công tác. Thế nhưng, Tâm đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt đất của người khác làm tài sản riêng. Đặc biệt, với vai trò là lãnh đạo, quản lý nhưng vì thiếu trách nhiệm, tắc trách nên lãnh đạo xã cũng phải trả giá đắt...

Nguồn gốc vụ việc

Sau ngày miền Nam giải phóng, bố mẹ của ông Lê Phú Lâm (SN 1970) là cụ Lê Phú Bi, Trần Thị Hưởng từ miền Bắc vào vùng đất Phước Long (ngày nay thuộc thôn Bình Tân, xã Bù Nho, huyện Phú Riềng) lập nghiệp. Tại đây, gia đình cụ Bi có khai phá hơn 1 ha đất để dựng nhà ở và trồng cây điều. Khi Công ty cao su Phú Riềng thành lập, một phần diện tích đất của gia đình cụ Bi thuộc Nông trường 9 quản lý (tức đất của nông trường).

Sau khi lập gia đình, ông Lâm được cha mẹ giao quản lý toàn bộ đất đai, nhà cửa nói trên để phát triển kinh tế. Năm 2004, UBND xã Bù Nho thuê Công ty đo đạc 305 (TP. Hồ Chí Minh) lên đo đạc chính quy để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân trên địa bàn. Ông Lâm làm hồ sơ xin tách diện tích đất của gia đình thành 2 thửa số 18 và 19 liền kề. Trong đó, thửa 18 có diện tích 180m² và thửa 19 là 754m² cùng tờ bản đồ số 27. Một thời gian sau, ông Lâm có đơn đề nghị UBND xã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho 2 thửa đất nêu trên. Tuy nhiên, UBND xã Bù Nho chỉ làm thủ tục để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa số 18 với diện tích 180m², còn thửa số 19 không được xét duyệt vì có đơn khiếu nại của Nông trường 9. Trước đó, Nông trường 9 đã có đơn khiếu nại gửi đến UBND xã Bù Nho, nhưng không được chính quyền địa phương giải quyết dứt điểm.

Thửa đất số 19, tờ bản đồ số 27, diện tích 754m² bị Vũ Minh Tâm tìm cách chiếm đoạt và sang nhượng lại cho người khác

Năm 1997, Vũ Minh Tâm được tuyển vào làm việc tại vị trí cán bộ địa chính xã Bù Nho. Nhiệm vụ của Tâm là tham mưu Chủ tịch UBND xã đồng thời là Chủ tịch Hội đồng đăng ký đất đai của xã xét lập hồ sơ trình cấp trên cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân trên địa bàn. Sau hơn 10 năm công tác, Tâm phát hiện toàn bộ diện tích 754m² đất của hộ ông Lê Phú Lâm đang sử dụng tại thửa 19, tờ bản đồ số 27 là đất của nông trường cao su nên rắp tâm chiếm đoạt làm tài sản riêng. Tháng 3-2008, Tâm đến nhà ông Hồ Long Hải (SN 1970, trú thôn Tân Bình, xã Bù Nho) mượn hộ khẩu, giấy chứng minh nhân dân của ông Hải rồi giả mạo chữ ký những người có liên quan để làm hồ sơ và các thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng toàn bộ diện tích đất nói trên. Sau đó, Tâm đưa hồ sơ cho ông Kiều Quang Hồng, Chủ tịch UBND xã Bù Nho (lúc bấy giờ) để ký duyệt. Tiếp đó, Tâm đưa hồ sơ đến nộp tại Văn phòng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất huyện Phước Long (cũ) để xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đối với thửa đất 19, tờ bản đồ số 27. Vì có sự quen biết nên cán bộ ở Văn phòng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất huyện Phước Long đã không kiểm tra các quy trình, thủ tục, văn bản... mà chuyển cho Phòng Tài nguyên - Môi trường trình UBND huyện. Ngày 7-7-2008, UBND huyện Phước Long cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số AM 601715 cho thửa đất nói trên mang tên Hồ Long Hải.

Sau khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tháng 12-2008, Tâm chuyển nhượng cho vợ chồng ông Lê Xuân Tiến (SN 1967), bà Đỗ Thị Dung (SN 1972), trú thôn Tân Hiệp 1, xã Bù Nho với giá 270 triệu đồng. Đến năm 2015, ông Lâm phát hiện thửa đất số 19 của mình đang ở đã bị Tâm bán cho vợ chồng ông Tiến, bà Dung nên gửi đơn tố cáo đến cơ quan chức năng ở huyện Phú Riềng.

Cái giá phải trả

Tại cơ quan điều tra, Vũ Minh Tâm khai nhận toàn bộ hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn của mình để chiếm đoạt 754m² đất. Ngày 19-12-2018, Viện kiểm sát nhân dân huyện Phú Riềng ban hành quyết định truy tố Vũ Minh Tâm ra trước Tòa án nhân dân huyện để xét xử về tội “Giả mạo trong công tác” và tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Qua tìm hiểu vụ việc được biết, tháng 6-2004, ông Kiều Quang Hồng giữ chức vụ Chủ tịch UBND xã Bù Nho, đồng thời là Chủ tịch Hội đồng đăng ký đất đai của xã nhưng khi Vũ Minh Tâm trình hồ sơ xét đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì ông Hồng đã không tổ chức họp hội đồng và không kiểm tra hồ sơ. Đặc biệt, ông Hồng cũng không kiểm tra xác minh hiện trạng đất tại thực địa mà “nhắm mắt” ký nên Vũ Minh Tâm mới có điều kiện thực hiện các hành vi phạm pháp để trục lợi. Mặc dù thửa đất này từng bị UBND xã Bù Nho và Hội đồng đăng ký đất do ông Hồng làm Chủ tịch từ chối xét duyệt hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng vì đang có tranh chấp với Nông trường 9. Cũng nhờ chữ ký của ông Kiều Quang Hồng nên các bộ phận chức năng ở huyện Phước Long (cũ) đã bỏ qua một số thủ tục pháp lý, kể cả việc hồ sơ không đủ chữ ký tứ cận (thiếu phía Nông trường 9) nhưng vẫn tham mưu UBND huyện ra quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho thửa đất này. Còn ông Hồ Long Hải, người đứng tên chủ sở hữu lô đất khẳng định bản thân không hay biết gì về vụ việc và không hưởng lợi trong vụ giả mạo giấy tờ của Vũ Minh Tâm.

Tại phiên tòa hình sự sơ thẩm ngày 22-1-2019, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Phú Riềng đã làm rõ hành vi phạm tội và từng tội danh của Vũ Minh Tâm. Hội đồng xét xử phiên tòa sơ thẩm Tòa án nhân dân huyện Phú Riềng đã ra quyết định tuyên phạt bị cáo Vũ Minh Tâm 1 năm tù về tội “Giả mạo trong công tác” và 2 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp các hình phạt, Vũ Minh Tâm phải chịu mức án 3 năm tù. Riêng trách nhiệm dân sự, do Tâm đã trả lại số tiền cho vợ chồng ông Lê Xuân Tiến và bà Đỗ Thị Dung nên hội đồng xét xử không đề cập đến.

...và những hậu quả khôn lường

Sau khi tuyên án đối với bị cáo Vũ Minh Tâm, hội đồng xét xử cấp sơ thẩm còn có “Kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét trách nhiệm của ông Kiều Quang Hồng với vai trò đồng phạm đối với hành vi phạm tội “Giả mạo trong công tác” của bị cáo Vũ Minh Tâm”.

Và ngày 30-11-2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Phú Riềng đã ra quyết định khởi tố bị can Kiều Quang Hồng về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Đến ngày 9-4-2018, Viện kiểm sát nhân dân huyện ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can Kiều Quang Hồng của cơ quan cảnh sát điều tra. Ngày 29-6-2018, Huyện ủy Phú Riềng ra Quyết định số 1238-QĐ/HU về việc “Thi hành kỷ luật đồng chí Kiều Quang Hồng, Huyện ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Bí thư chi bộ quân sự, Đảng bộ xã Bù Nho bằng hình thức cách chức Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ xã Bù Nho nhiệm kỳ 2015-2020 và cách chức Bí thư Chi bộ quân sự, Đảng bộ xã Bù Nho nhiệm kỳ 2015-2020”. Đến ngày 23-4-2019, Tỉnh ủy Bình Phước ban hành Quyết định số 1362-QĐ/TU về việc “Cho thôi giữ chức vụ Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Phú Riềng nhiệm kỳ 2015-2020 đối với đồng chí Kiều Quang Hồng”.

Được biết, sau khi có kiến nghị của Tòa án nhân dân huyện về vai trò đồng phạm của ông Hồng trong vụ việc, Huyện ủy Phú Riềng đã giao UBND huyện chỉ đạo các ngành chức năng xem xét để có cơ sở giải quyết. Mới đây, UBND huyện Phú Riềng đã giao thanh tra, Phòng Nội vụ - Lao động, Thương binh và Xã hội cùng các đơn vị liên quan tham mưu UBND huyện trong xử lý trách nhiệm của ông Kiều Quang Hồng. Theo lãnh đạo Phòng Nội vụ - Lao động, Thương binh và Xã hội, qua làm việc với lãnh đạo Đảng ủy, chính quyền địa phương thì xã Bù Nho hiện không bố trí được vị trí việc làm đối với ông Kiều Quang Hồng bởi không còn vị trí phù hợp và bản thân ông Hồng cũng đã có đơn xin nghỉ việc vì “hoàn cảnh khó khăn”. Căn cứ các quy định của pháp luật về thời hiệu xử lý cán bộ và nguyện vọng cá nhân, ngày 3-7-2019, Phòng Nội vụ - Lao động, Thương binh và Xã hội huyện đã có Báo cáo số 41/BC-NC,LĐTBXH về việc tham mưu UBND huyện xem xét cho thôi việc theo nguyện vọng cá nhân đối với ông Kiều Quang Hồng.

Như vậy, chỉ vì lòng tham mà Vũ Minh Tâm đã phải trả giá bằng những ngày tháng sau song sắt của trại giam. Đặc biệt, với vai trò lãnh đạo, quản lý nhưng vì thiếu trách nhiệm, cẩu thả, tắc trách nên ông Kiều Quang Hồng cũng phải trả giá đắt khi bị kỷ luật cách hết chức vụ trong Đảng. Đây cũng là bài học đắt giá cho những ai lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi, nhất là đối với cán bộ phụ trách địa chính và người đứng đầu chính quyền các địa phương trong việc buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát chặt chẽ.

Tấn Phong