Buôn lậu thuốc lá gia tăng

BP - Từ tháng 1-2016, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá điếu tăng thêm 5%, chịu mức thuế 70%. Do giá thành sản phẩm thuốc lá trong nước cao hơn các nước trong khu vực nên thuốc lá lậu thi nhau tuồn vào nội địa, phân phối cho các cơ sở, điểm kinh doanh nhỏ lẻ, khiến tình hình buôn lậu thuốc lá tại nhiều địa phương diễn biến phức tạp.

Tăng xử phạt, buôn lậu vẫn không giảm

6 tháng đầu năm nay, nhiều vụ vận chuyển thuốc lá lậu được lực lượng chức năng của tỉnh bắt giữ. Công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu thuốc lá trên tuyến biên giới của tỉnh trở nên nóng hơn bao giờ hết. Bộ đội biên phòng (BĐBP) Bình Phước đã phối hợp lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, mật phục, tổ chức bắt giữ, qua đó triệt phá 71 vụ vận chuyển thuốc lá lậu, bắt giữ 3 đối tượng và hơn 43.000 gói thuốc lá các loại. Riêng những ngày cuối tháng 6, lực lượng phòng chống buôn lậu của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh phối hợp với các đồn biên phòng trên tuyến Bù Đốp đã mật phục, bắt giữ một đối tượng buôn lậu thuốc lá, thu giữ hơn 9.000 gói thuốc lá ngoại. Do thuốc lá lậu trốn thuế, nếu vận chuyển vào Việt Nam trót lọt sẽ mang lại nguồn lợi lớn nên các đối tượng buôn lậu bất chấp tất cả để trục lợi.

Thượng tá Nguyễn Văn Bình, Phó trưởng Phòng Phòng chống tội phạm ma túy, BĐBP tỉnh cho biết: Từ đầu năm 2016, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh phối hợp lực lượng Công an tỉnh mở nhiều đợt tấn công mạnh vào “đường đi” của thuốc lá lậu tại hai cửa khẩu Hoàng Diệu, Hoa Lư, bắt và xử lý nhiều vụ. Trong quá trình vận chuyển, các đối tượng dùng nhiều cách để ngụy trang và sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng.

Nhiều năm qua, hoạt động buôn lậu thuốc lá trên tuyến biên giới của tỉnh đã hình thành các đường dây, ổ nhóm, có sự phân công giữa các đầu nậu trong nội địa và ngoài biên giới. Chúng lợi dụng địa hình biên giới có nhiều đường mòn, lối tắt và lôi kéo nhân dân khu vực biên giới vận chuyển hàng lậu. Các đầu nậu chia nhỏ hàng để dễ tẩu tán khi bị lực lượng chức năng phát hiện. Vì vậy, công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu thuốc lá trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, khó lường. Trung tá Nguyễn Thành Niên, Đồn trưởng Đồn biên phòng cửa khẩu Hoàng Diệu cho biết: Các đường dây buôn lậu được tổ chức chặt chẽ, đối tượng vận chuyển thường là trẻ em, phụ nữ; móc nối cả trong nội địa và phía nước ngoài nên quá trình thu thập thông tin, tài liệu, chứng cứ phục vụ điều tra, xử lý gặp không ít khó khăn.

Khó khăn chống buôn lậu

Trong 481 vụ thanh - kiểm tra tại các cửa hàng, đại lý, tiệm tạp hóa do lực lượng quản lý thị trường thực hiện 6 tháng đầu năm thì có khoảng 1/3 trường hợp buôn bán thuốc lá ngoại nhập lậu. Tại thị xã Đồng Xoài, tuy chủ cửa hàng bày bán thuốc lá đúng quy định nhưng vẫn cất giấu một số lượng thuốc lá lậu, sẵn sàng cung ứng cho khách hàng khi có yêu cầu. Bà H.T.S, kinh doanh trên đường Điểu Ong, chợ Đồng Xoài cho rằng, buôn bán nhiều khi phải “có cái này, cái kia” và không có thì người ta đến mua chỗ khác.

Trước nỗ lực kiềm chế sự gia tăng buôn lậu thuốc lá của lực lượng chức năng các cấp, thuốc lá nhập lậu trên địa bàn tỉnh đã không còn bày bán công khai. Tuy nhiên, các đường dây buôn lậu lại hoạt động tinh vi hơn. Khi đã vận chuyển trót lọt vào thị trường nội địa, thuốc lá lậu sẽ nhanh chóng được phân phối tại các cơ sở, các địa điểm kinh doanh nhỏ lẻ. Theo lực lượng chức năng, đầu nậu không tập hợp thuốc lá lậu tại chợ, cửa hàng mà chia nhỏ cất giấu ở nhà dân. Khi lực lượng chức năng kiểm tra đột xuất cửa hàng thì bắt được rất ít tang vật.

Ông Cao Văn The, Phó chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Hiện công tác kiểm tra của lực lượng quản lý thị trường còn nhiều bất cập, gây khó khăn trong ngăn chặn hàng lậu. Bởi muốn kiểm tra đại lý, hộ kinh doanh trong các trung tâm, chợ lớn phải có ý kiến của chủ tịch UBND các huyện, thị xã. Còn phát hiện và truy bắt đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu trên các phương tiện thì phải phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông...

Mặc dù pháp luật cấm và chính quyền địa phương quản lý gắt gao nhưng công tác đấu tranh chống buôn bán thuốc lá nhập lậu vẫn chưa thực sự hiệu quả. Theo quy luật cung - cầu, khi người dân vẫn có nhu cầu sử dụng thuốc lá nhập lậu thì chắc chắc các đối tượng buôn lậu sẽ bất chấp tất cả để tuồn hàng vào thị trường nội địa. Để ngăn chặn hiệu quả thuốc lá lậu, bên cạnh sự nỗ lực của ngành chức năng, mỗi người dân, nhất là những người hút thuốc lá hãy nói không với các loại thuốc lá ngoại. Theo các chuyên gia về sức khỏe, thuốc lá ngoại nhập có nhiều chủng loại với hàm lượng tar (nhựa thuốc lá), nicotine vượt mức cho phép nhiều lần, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân.

N.Mảng