Binh đoàn 16 - Vành đai xanh Nam Đắk Lắk - Bình Phước

BP - Binh đoàn 16 thành lập ngày 8-12-1998, với nhiệm vụ xây dựng các khu kinh tế kết hợp với quốc phòng, khu dân cư xã hội trên địa bàn 20 xã thuộc 9 huyện của 3 tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Đắk Lắk. Hơn 15 năm qua, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên chức và người lao động Binh đoàn 16 đã vượt qua muôn vàn khó khăn, phối hợp chặt chẽ với địa phương tạo điều kiện tốt nhất để bố trí việc làm, ổn định đời sống cho hơn 5.400 hộ, với hơn 12.000 lao động, trên 25.000 người; trong đó có 1.900 hộ đồng bào dân tộc thiểu số trong các vùng dự án. Binh đoàn đã chuyển mục đích sử dụng gần 24.000 ha (trong tổng diện tích 47.327 ha đất được giao); hình thành các khu sản xuất nông nghiệp với tổng diện tích 11.772 ha; xây dựng 309km đường giao thông, 77 công trình thủy lợi, 152km đường điện, 40 trường học, 62 nhà trẻ, mẫu giáo, 7 bệnh xá, 1 bệnh viện Quân dân y 16... Từ đó, xây dựng nên những khu kinh tế - quốc phòng (KT-QP), những vành đai xanh dọc tuyến biên giới Nam Đắk Lắk - Bình Phước.

Trung đoàn 717 đang chăm sóc, khai thác 2.505 ha vườn cây các loại, trong đó cao su 2.485 ha (đưa vào sản xuất - kinh doanh 2.225 ha, vườn cây kiến thiết cơ bản 260 ha), trồng thử nghiệm 20 ha cây gấc, gáo vàng, quýt, hiện vườn cây phát triển tốt; đào tạo 1.200 tay nghề khai thác mủ cao su, trong đó công nhân 679 người, hộ nhận khoán 416 (có 207 hộ đồng bào dân tộc thiểu số). Lợi nhuận năm 2010 đạt 20 tỷ đồng, năm 2011 đạt 38 tỷ đồng, năm 2012 đạt 28 tỷ đồng, năm 2013 đạt 13 tỷ đồng.

PHÁT TRIỂN KINH TẾ, ỔN ĐỊNH DÂN CƯ

Hơn 15 năm trước, những cán bộ kỹ thuật Trung đoàn 717 đã hướng dẫn tỉ mỉ công nhân, hộ nhận khoán, đặc biệt là đồng bào dân tộc tại chỗ cuốc hố, trồng cây... Giờ đây những mầm cây ấy đã trở thành rừng cao su bạt ngàn. Anh Điểu Phú (Đội sản xuất 3, Trung đoàn 717) cho biết: “Vợ chồng tôi nhận khoán 5 ha cao su, thu nhập ổn định, lương hàng tháng khi giá mủ cao su cao được 12 đến 15 triệu đồng. Năm nay, giá mủ cao su xuống thấp, thu nhập hàng tháng khoảng 5 đến 7 triệu đồng, cũng đủ trang trải”.

Nếu ở Trung đoàn 717 có cây cao su, thì Trung đoàn 720, 726 đứng chân trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông lại có cả cao su, cà phê và điều cao sản. Trung đoàn 720 được giao nhiệm vụ thường xuyên hướng dẫn kỹ thuật, tổ chức sản xuất, ổn định cuộc sống cho 648 hộ dân, trong đó có 245 hộ đồng bào dân tộc thiểu số (Mông, Tày, Nùng, Mường)... tạo việc làm cho hơn 1.200 lao động.

Cũng như các khu KT-QP ở Bình Phước và Đắk Nông, khu KT-QP ở huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk được Binh đoàn 16 tiếp nhận, sắp xếp bố trí ổn định cho 3.298 hộ dân, với 11.772 người, trong đó có 996 hộ dân kinh tế mới của tỉnh Bến Tre, 358 hộ của tỉnh Thanh Hóa, 1.944 hộ di dân ngoài kế hoạch và tách hộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Dân cư phát triển đã thành lập được hai đơn vị hành chính cấp xã thuộc huyện Ea Súp là 2 xã biên giới Ia Rvê và Ia Lốp, hình thành 31 cụm, điểm dân cư gắn với 24 đội sản xuất của Trung đoàn 736 và Trung đoàn 737.

Sau gần 14 năm triển khai thực hiện dự án khu KT-QP Ea Súp, Binh đoàn 16 đã góp sức tạo ra diện mạo mới cho vùng biên giới Ea Súp, với mục tiêu hàng đầu là chăm lo ổn định cuộc sống người dân. Đến nay, dự án đã tiếp nhận và tổ chức định canh, định cư vững chắc cho hàng ngàn gia đình, hình thành được hàng chục cụm, điểm dân cư. Ông Hà Văn Thanh, Bí thư Đảng ủy xã Ia Lốp khẳng định: “Cuộc sống của 1.577 hộ với 5.503 người xã Ia Lốp trong vùng dự án đã ổn định, bà con yên tâm gắn bó với quê hương mới. Nhất là gần đây được thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Binh đoàn 16, chỉ huy các trung đoàn cùng cấp ủy, chính quyền tỉnh Đắk Lắk và huyện Ea Súp quan tâm cấp thêm đất sản xuất, tiến hành thanh lý hợp đồng nhận khoán vườn điều để bà con tổ chức lại sản xuất theo hướng ngày một thuận tiện, hiệu quả”. Đồng chí Hà Văn Sơn, cán bộ phụ trách lao động - thương binh và xã hội xã Ia Lốp cho biết thêm: “Những năm đầu còn nhiều khó khăn, một số hộ không chịu nổi đã bỏ về quê cũ. Nhưng khi thấy hạ tầng thiết yếu được đầu tư, việc làm ăn thuận lợi, đời sống nhân dân khấm khá, bà con đã quay trở lại. Thậm chí, nhiều hộ ngoài vùng dự án cũng tìm đến lập nghiệp”.

TIẾP TỤC ĐẦU TƯ CHO VÙNG DỰ ÁN

Ngày 1-10-2014, niềm vui lớn đã đến với người dân trong vùng dự án khu KT-QP Ea Súp khi Binh đoàn 16 tổ chức lễ khởi công dự án xây dựng công trình thủy lợi với tổng kinh phí đầu tư hơn 106 tỷ đồng. Dự án này sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng sẽ cung cấp nước tưới cho 770 ha cây trồng, bảo đảm nước sinh hoạt cho 630 hộ dân, nâng tỷ lệ diện tích cây trồng được cung cấp nước tưới lên 30%. Thiếu tướng Lê Đức Thọ, Tư lệnh Binh đoàn 16 nhấn mạnh: “Việc đầu tư xây dựng hệ thống công trình thủy lợi để khai thác tiềm năng đất đai còn hoang hóa, cải tạo môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng sản xuất và xã hội theo quy hoạch của địa phương; tạo điều kiện cho phát triển sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống cho các hộ dân trong vùng dự án góp phần đảm bảo quốc phòng - an ninh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc vùng biên giới Tổ quốc. Qua đó sẽ mở hướng sản xuất nông nghiệp bền vững cho địa phương, tạo điều kiện cho các xã trong vùng dự án hoàn thành các mục tiêu xây dựng nông thôn mới”. Trao đổi với lãnh đạo 2 xã Ia Rvê, Ia Lốp và chỉ huy các trung đoàn cho thấy, khát khao lớn nhất của quân và dân vùng biên Ea Súp chính là thủy lợi, khi có công trình thủy lợi, hơn 29.000 ha đất vùng dự án sẽ tìm được cây trồng phù hợp, cho hiệu quả kinh tế cao, mở hướng để người dân làm giàu.

Bài học thành công ở các khu KT-QP của Binh đoàn 16 là sự gắn kết giữa đơn vị cơ sở và chính quyền, nhân dân các dân tộc ở địa phương. Cuộc sống của bà con các dân tộc ở các xã vùng sâu, vùng biên giới của huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk đang ngày được ổn định nhờ tham gia vào nhận khoán vườn cây của đơn vị và nhờ phát triển kinh tế hộ gia đình. Sự đồng thuận, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, đặc biệt là giữa các đơn vị của Binh đoàn 16 cùng với chính quyền và nhân dân địa phương đang tạo cho vùng đất này những thuận lợi mới để phát triển kinh tế, giữ vững quốc phòng - an ninh, trở thành vành đai xanh nơi biên cương Tổ quốc.           

Anh Đức