Bất cập về công thức tính lương hưu

BP - Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đã được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội công bố để lấy ý kiến đóng góp của các cấp, ngành và nhân dân. Theo đó, dự thảo gồm 10 chương, 122 điều, ít hơn 1 chương và 19 điều so Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành. Cụ thể, trong dự thảo đã bỏ chương về bảo hiểm thất nghiệp vì đã được quy định trong Luật Việc làm.

Mặc dù trong dự thảo đã có nhiều sửa đổi, bổ sung, nhưng ngay sau khi được công bố, vấn đề nóng nhất được dư luận quan tâm nhiều và thảo luận sôi nổi là quy định về công thức tính lương hưu, nhiều người cho rằng như thế sẽ khá “sốc” với người lao động. Bởi việc thay đổi cách tính lương hưu này sẽ làm giảm quyền lợi của người nghỉ hưu, tạo ra sự bất bình đẳng giữa những người nghỉ hưu trước và sau khi Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành. Theo quy định tại luật hiện hành, nếu có 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì nam được hưởng 55% lương bình quân đóng, còn nữ hưởng 60% lương bình quân đóng. Nhưng nếu theo dự thảo luật, mức lương hưu của nam sẽ giảm dần mỗi năm 2% và nữ giảm mỗi năm 3% đến khi nghỉ hưu vào năm 2020 chỉ được hưởng mức 45% lương bình quân cho 20 năm đóng bảo hiểm xã hội đối với cả nam và nữ. Như vậy, sau 5 năm điều chỉnh mức hưởng của người lao động sẽ chênh lệch 10% với nam và 15% đối với nữ.

Với cách tính như trong Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi thì người lao động phải có tối thiểu 35 năm đối với nam và 30 năm liên tục làm việc và tham gia đóng bảo hiểm xã hội đối với nữ mới đạt được mức hưởng 75% lương bình quân đóng bảo hiểm xã hội. Cũng theo dự thảo luật này, bắt đầu từ năm 2031 trở đi, với tỷ lệ thay thế 2%/năm cho cả nam và nữ thì lao động nữ nghỉ hưu ở tuổi 60 phải có 35 năm đóng bảo hiểm xã hội mới đạt mức hưởng tối đa 75%. Đây sẽ là một thiệt thòi quá lớn cho lao động nữ nếu so quy định hiện hành.

Đó là chưa nói đến tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75% của Việt Nam tuy cao so các nước trên thế giới và cao hơn mức đóng quỹ hưu trí, nhưng tính theo số tuyệt đối chỉ bằng 75% mức lương tối thiểu thì không đáp ứng được mức sống tối thiểu cho người nghỉ hưu. Vì vậy, việc giữ nguyên công thức tính lương hưu như hiện nay là đóng bảo hiểm xã hội 15 năm được hưởng tương ứng với 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là phù hợp.

Quy định trên đây chẳng những đã làm phát sinh nhiều bất cập mà còn không đúng với quan điểm của Đảng và Nhà nước. Vì theo quan điểm của Đảng và Nhà nước thì chỉ sửa đổi, bổ sung những quy định cho phù hợp với tình hình thực tế của đất nước trong thời kỳ mới, chứ không thay đổi chính sách. Việc đưa ra công thức tính lương hưu mới như trong dự thảo luật là thay đổi chính sách và đi ngược với quan điểm chăm lo ngày càng tốt hơn cho người lao động.  

N.V