Bất cập trong thu phí môtô bảo trì đường bộ

BP - Kỳ họp thứ 7 năm 2013 của HĐND tỉnh khóa VIII đã thông qua Nghị quyết số 05/2013/NQ-HĐND về thu phí sử dụng đường bộ (SDĐB) và ban hành định mức về thu phí đối với xe môtô trên địa bàn tỉnh. Sau gần một năm triển khai, số tiền thu thấp, cách thức thu mỗi nơi mỗi khác và người được ủy nhiệm thu chưa làm hết trách nhiệm.

Bài 1: Phí nhỏ nhưng mục đích lớn

Thu phí SDĐB là việc vận động nguồn kinh phí xã hội đóng góp để phát triển hạ tầng giao thông đường bộ. Mục đích của việc thu phí và sử dụng nguồn thu này đã quy định rõ và được dư luận đồng tình, ủng hộ và mong muốn nguồn thu sử dụng hiệu quả.

Theo quy định, đối tượng chịu phí là các loại xe môtô 2 bánh, môtô 3 bánh, xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ một xi lanh, đăng ký biển số xe tại tỉnh hoặc đăng ký biển số xe tại địa phương khác nhưng hoạt động và có nhu cầu kê khai, nộp phí tại Bình Phước. Đối tượng nộp phí là tổ chức, gia đình, cá nhân sở hữu, sử dụng hoặc quản lý xe môtô. Đơn vị tổ chức thu phí là UBND xã, phường, thị trấn (UBND cấp xã). Mức thu được quy định: Xe môtô có dung tích xi lanh đến 100cm³ là 75 ngàn đồng/xe/năm; xe trên 100cm³ mức phí 125 ngàn đồng/xe/năm. Riêng xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ thì áp dụng mức thu theo Thông tư 197 của Bộ Tài chính là 2,16 triệu đồng/xe/năm. Những trường hợp miễn thu phí, gồm: Xe môtô công phục vụ lực lượng công an, quân sự; xe môtô của chủ phương tiện thuộc các hộ nghèo theo quy định của pháp luật về hộ nghèo.

Để chi phí cho việc tổ chức thu, các phường (thị trấn) được trích lại 10% và các xã được trích 20% tổng số tiền thu được. Số tiền còn lại phải nộp hàng tuần vào tài khoản của quỹ Bảo trì đường bộ (QBTĐB) địa phương (mở tại Kho bạc Nhà nước). Việc tổ chức thu tiến hành từ ngày 12-7, thời gian áp dụng mức thu tính từ ngày 1-1-2013.

Bình Phước hiện có trên 214 ngàn xe môtô đăng ký. Do có 2 mức thu nên dự kiến năm 2013, Bình Phước sẽ thu trên 21 tỷ đồng từ phí SDĐB. Nhưng đến cuối năm toàn tỉnh chỉ thu được gần 8,4 tỷ đồng. Bên cạnh các huyện, thị thu phí đạt cao, như: Bình Long, Hớn Quản, Chơn Thành, Đồng Xoài, Phước Long, Đồng Phú, Bù Gia Mập... có tỷ lệ thu đạt thấp. Lý giải về tỷ lệ thu đạt thấp, ông Nguyễn Văn Nu, Chủ tịch UBND xã Tân Thành (Bù Đốp) cho biết: “Năm 2013, do không có quy định về chỉ tiêu thu lệ phí, đời sống người dân trong xã còn khó khăn, nên chỉ thu trên 10 triệu đồng”.

Theo báo cáo của QBTĐB, đến hết tháng 4-2014, nguồn thu từ phí SDĐB đối với xe môtô chỉ thêm được khoảng 1,4 tỷ đồng. Trong đó, huyện Bù Gia Mập, Bù Đăng và thị xã Đồng Xoài có số thu cao. Ông Hồ Văn Hữu, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải, Phó chủ tịch Thường trực QBTĐB tỉnh cho rằng, công tác thu phí SDĐB ở các huyện, thị chưa quyết liệt.

Thu phí SDĐB là vận động nguồn kinh phí xã hội đóng góp để phát triển hạ tầng giao thông đường bộ. “Nguồn kinh phí này rất cần để tái đầu tư nâng cấp hạ tầng, xóa các “điểm đen” về tai nạn giao thông; sửa chữa đường, lắp hệ thống đèn tín hiệu giao thông tại một số khu vực trọng điểm... tạo thuận lợi cho việc đi lại của người dân, giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông. Đó là lợi ích thiết thực từ việc nộp phí SDĐB” - ông Hữu cho biết thêm.

Năm 2013, Hội đồng quản lý QBTĐB tỉnh đã giải ngân trên 3,5 tỷ đồng từ nguồn vốn thu phí để thực hiện công tác bảo trì đường bộ, như: Sửa chữa, dặm vá các tuyến nội ô thị xã Bình Long, với kinh phí thực hiện gần 1,2 tỷ đồng; các công trình sửa chữa, nâng cấp đường giao thông nông thôn ở các huyện Bù Gia Mập, Bù Đốp, Bù Đăng...

Bình Phước hiện còn rất nhiều tuyến đường tỉnh, huyện đang thiếu kinh phí duy tu, sửa chữa. Thực hiện đóng phí SDĐB sẽ góp một phần kinh phí cùng Nhà nước xây dựng hạ tầng giao thông tốt hơn, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.  

T.Mảng
Bài 2: Thu phí xe môtô: Liệu có đánh trống bỏ dùi?