Bảo hiểm y tế ưu việt

BP - Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, thời gian qua số học sinh, sinh viên (HSSV) tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) tăng nhanh. Năm học 2013-2014, cả nước có 85% số HSSV tham gia BHYT, đến năm học 2016-2017 tăng lên 92,5%. Tuy nhiên, tỷ lệ này còn cách khá xa so với chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28-6-2016. Cụ thể, Thủ tướng giao Bộ GD-ĐT, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng kế hoạch thực hiện đảm bảo đến năm 2017 có 100% HSSV tham gia BHYT. Từ những con số và mục tiêu đặt ra cho thấy nhiều vấn đề cần giải quyết.

Qua 3 năm học, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT tăng thêm 7,5%. Trong khi đó, chỉ còn 3 tháng nữa là hết năm 2017, đạt chỉ tiêu Thủ tướng giao phải tăng thêm 7,5%. Về mặt số học, làm được điều này không dễ. Nếu tính cả năm học 2017-2018, để có 100% HSSV tham gia BHYT, với quy định như hiện nay là rất khó thực hiện được. Bởi lẽ, khác với trẻ em dưới 6 tuổi, công chức, viên chức, lao động trong doanh nghiệp, gia đình chính sách... là những đối tượng bắt buộc tham gia BHYT từ nguồn ngân sách cấp mua hoàn toàn hoặc quy định chặt chẽ bởi pháp luật, HSSV cũng là đối tượng phải tham gia BHYT theo Khoản 2, điều 2, Luật BHYT nhưng thực thi vẫn còn lỏng lẻo, chế tài ràng buộc pháp lý thấp. Bên cạnh đó, hiệu quả tuyên truyền về tham gia BHYT đối với HSSV còn thấp, nhiều bất cập trong tính toán chu kỳ, thời gian bảo hiểm... Đây là lý do khiến cho chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao khó có thể đạt được trong năm 2017.

Theo quy định hiện hành, mức đóng bảo hiểm của HSSV là 70% (30% còn lại ngân sách nhà nước chi trả) của 4,5% x lương cơ sở (1,3 triệu đồng), bằng 40.950 đồng. Năm học 2017-2018, toàn tỉnh Bình Phước có 188.665 học sinh từ bậc tiểu học đến THPT (không tính bậc mầm non là trẻ em dưới 6 tuổi, học sinh và sinh viên các trường trung cấp, cao đẳng trên địa bàn), nếu 100% tham gia BHYT, tổng số tiền phụ huynh phải đóng cho con em mình 7 tỷ 725,831 triệu đồng. Bình Phước năm 2017 dự kiến thu ngân sách trên địa bàn 5.200 tỷ đồng, vượt chỉ tiêu được giao hàng trăm tỷ đồng, chi ngân sách hơn 6.500 tỷ đồng... Với thực lực của Bình Phước, ngân sách nhà nước chi trả toàn bộ tiền đóng BHYT cho HSSV để lược bỏ nhiều vấn đề nảy sinh và đem lại lợi ích to lớn cho nhân dân có lẽ không phải là vấn đề quá lớn! Ở phạm vi cả nước, với khoảng 22 triệu HSSV, số tiền phụ huynh phải đóng bảo hiểm cho con em mình tương đương 900 tỷ đồng. Nếu so với thu ngân sách năm 2017 dự kiến 729.720 tỷ đồng, chi dự kiến 902.030 tỷ đồng, con số này không đáng kể.

Dẫu biết rằng ngân sách quốc gia hiện trong giai đoạn khó khăn và nhà nước đang có chủ trương tăng thu để giảm nợ công, nhưng những con số đã nêu cho thấy, tiền đóng BHYT cho HSSV, rộng hơn là thực hiện chính sách BHYT toàn dân - một chính sách đậm tính nhân văn và mang tầm chiến lược đặc biệt đối với phát triển con người và an sinh xã hội - không phải con số lớn. Bên cạnh đó, với chủ trương của Đảng và Nhà nước siết chặt kỷ cương ngân sách, kiên quyết thu hồi thất thoát trong các vụ đại án, tham nhũng, lãng phí đã và đang được quyết tâm thực hiện trên phạm vi cả nước, để có tiền đầu tư cho chính sách BHYT toàn dân hoàn toàn bằng nguồn ngân sách chắc chắn không khó trở thành hiện thực. Hy vọng rằng, chính sách này sớm được thực thi và Việt Nam sẽ trở thành một trong những quốc gia có chính sách BHYT ưu việt như nhiều nước phát triển trên thế giới!

Trần Phương