"Bán nợ xấu cho VAMC là một mũi tên trúng 3 đích"

Chưa đầy một tuần sau khi hoàn thiện các quy định, Công ty Quản lý và Khai thác tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) đã mua khoản nợ xấu đầu tiên từ ngân hàng. Không chỉ dừng lại ở đó, mục tiêu trong năm 2013 VAMC sẽ mua ít nhất 30.000 tỷ đồng nợ xấu của các tổ chức tín dụng với lời khẳng định "mua nhưng không phải rồi để đấy," mà sẽ cơ cấu lại, giúp ngân hàng, doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Ngay chiều 1-10, VAMC đã ký bản hợp đồng mua bán đầu tiên với Agribank, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch thường trực VAMC đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh câu chuyện này.

- Tại sao VAMC chọn Agribank là ngân hàng đầu tiên để ký kết hợp đồng mua nợ xấu, thưa ông?

Ông Nguyễn Quốc Hùng: Đây là một cơ duyên. Không phải lý do tôi từng làm ở Agribank mà VAMC lại chọn ngân hàng này đầu tiên. Agribank là tổ chức tín dụng quy mô lớn, tham gia trong lĩnh vực quan trọng là nông nghiệp nông thôn và đặc biệt họ thực sự muốn cơ cấu lại chính mình, cơ cấu các khoản nợ, danh mục đầu tư. Agribank rất có trách nhiệm trong việc trích lập dự phòng rủi ro cho các khoản nợ, một tiêu chí để chúng tôi cân nhắc khi chọn mua.

Không phải VAMC đặt vấn đề buộc Agribank phải bán nợ, mà chính Agribank chủ động làm việc với chúng tôi. Sau một tuần làm việc tích cực, rà soát, phân loại trên tổng số mấy chục hồ sơ Agribank đề nghị, chúng tôi đã chọn ra 11 khách hàng với 27 khoản nợ có thể mua trước. Tổng giá trị ghi sổ của số nợ này là 2.450 tỷ đồng, chúng tôi quyết định mua với giá 1.723 tỷ đồng.

- Trong thời gian qua, một số tổ chức tín dụng có tâm lý “ngại” bán nợ xấu cho VAMC do tâm lý sợ bị phát hiện cho vay nội bộ, cho vay lệch chuẩn, thực tế vấn đề này  hiện nay thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Quốc Hùng: Thời gian đầu đúng là có sự e ngại khi các tổ chức tín dụng chưa hiểu rõ quy định và cơ chế mua bán nợ. Họ không rõ khi bán nợ sẽ phải trích lập dự phòng rủi ro thế nào, rồi bán nợ xong thì được vay tái cấp vốn với tỷ lệ bao nhiêu, việc bán nợ đó ảnh hưởng thế nào tới tình hình tài chính của ngân hàng.

Nhưng sau khi có cơ chế rõ ràng, được giải đáp thỏa đáng, họ đã nhiệt tình hơn. Ngân hàng Nhà nước và VAMC đã tổ chức hai hội nghị tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh để quán triệt tinh thần triển khai Nghị định 53 của Chính phủ và các Thông tư 19, 20 hướng dẫn mua bán nợ xấu.

Ngay sau hội nghị tại Thành phố Hồ Chí Minh, 5 tổ chức tín dụng đăng ký làm việc luôn với chúng tôi với tinh thần rất hợp tác. Sau hội nghị tại Hà Nội cũng vậy, các đơn vị đến tận trụ sở VAMC để tìm hiểu và bày tỏ mong muốn bán nợ.

Đến nay có hơn 10 tổ chức tín dụng đặt vấn đề bán nợ cho VAMC và điều đáng mừng là 4 đơn vị trong số này có tỷ lệ nợ xấu dưới 3%.

Ngay sau Agribank, VAMC tiếp tục ký mua nợ xấu của các tổ chức tín dụng khác, trong tuần này là SCB, SHB và PGBank. Từ nay tới cuối năm, chúng tôi đặt mục tiêu phát hành 30.000-35.000 tỷ đồng trái phiếu đặc biệt, tối thiểu mua được 30.000 tỷ đồng nợ xấu. Hiện rất nhiều ngân hàng đã gửi hồ sơ với rất nhiều khoản nợ đề xuất với VAMC. Chúng tôi đang nỗ lực làm việc ngoài giờ và ngày nghỉ để từ nay đến cuối tháng mua được 10.000 tỷ đồng.

Để hỗ trợ giảm bớt khó khăn cho các tổ chức tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đang trình Chính phủ cho áp dụng mức lãi suất trái phiếu hợp lý, tối thiểu 2%, thay vì mặt bằng lãi suất vay tái cấp vốn hiện nay khoảng 7% một năm.

- VAMC sẽ làm gì với số nợ mua được, thưa ông?

Ông Nguyễn Quốc Hùng: Chúng tôi không mua nợ về rồi để đó hoặc trông chờ cơ hội bán tài sản đảm bảo. Trách nhiệm lớn hơn cả đó là sau khi mua về phải phân loại, rà soát, tái cơ cấu các khoản nợ, rồi cùng ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp từng bước vượt qua khó khăn, có điều kiện thực hiện chiến lược kinh doanh khả thi của mình.

Trong công ty chúng tôi nói vui với nhau VAMC giống như bệnh viện nợ xấu, sau khi tiếp nhận bệnh nhân,  sẽ phải khám bệnh, phân loại bệnh, rồi chữa bệnh. Chúng tôi đang trong giai đoạn tiếp nhận bệnh nhân, sau đó chúng tôi sẽ phải khám bệnh, phân loại tìm thuốc cho phù hợp. Muốn làm vậy, không chỉ một mình VAMC mà còn cần hỗ trợ của rất nhiều tổ chức, các cấp lãnh đạo.

Bản thân VAMC phải nâng cao năng lực của mình. Đã là bệnh viện phải có bác sĩ giỏi. Không phải vô cớ chúng tôi đưa ra quy định khắt khe về kinh nghiệm và trình độ của cán bộ tuyển dụng vào VAMC.

- Việc bán nợ cho VAMC, các tổ chức tín dụng có lợi gì không thưa ông?

Ông Nguyễn Quốc Hùng: Không chỉ có các tổ chức mà đây là một mũi tên trúng 3 đích. Doanh nghiệp được vay vốn, ngân hàng lành mạnh hơn và kích hoạt được tín dụng, nền kinh tế được kích cầu khi dòng vốn được kích hoạt.

Cụ thể, sau khi bán nợ ngân hàng có cơ hội cơ cấu lại chính mình để đảm bảo hoạt động an toàn. Ngân hàng có thể sử dụng trái phiếu đặc biệt vay vốn của Ngân hàng Nhà nước tối đa 70% để đảm bảo nguồn vốn cho vay tới doanh nghiệp. Khi nợ xấu giảm, trong điều kiện trích dự phòng rủi ro tối thiểu chỉ 20%/năm sẽ giúp họ đạt chuẩn nợ xấu theo quy định, nâng được uy tín trong và ngoài nước.

Khi bán nợ xấu cho VAMC, tổ chức tín dụng được sử dụng trái phiếu đặc biệt để tái cấp vốn ở Ngân hàng nhà nước. Thêm nữa, việc bán nợ xấu cũng còn là cơ hội để các tổ chức tín dụng cơ cấu lại nợ, cơ cấu lại chính mình để từng bước ổn định hoạt động.

Ngoài ra, một điều cũng rất quan trọng đối với các tổ chức tín dụng là qua việc bán nợ, tổ chức tín dụng sẽ giảm được tỷ lệ nợ xấu, nâng được vị thế, hệ số tín nhiệm của mình trên thị trường.

Còn đối với doanh nghiệp sau khi bán nợ cũng được lợi là tái cơ cấu, có khả năng trả nợ, được xem xét miễn giảm lãi. Tài sản đảm bảo của khách hàng không phải bán rẻ nên họ và ngân hàng đều được lợi.

Đặc biệt, tại thời điểm này lĩnh vực bất động sản đanh rất trầm lắng thì bán rẻ rất phí nên thông qua xử lý nợ, ngân hàng và doanh nghiệp đều giữ được tài sản, vẫn có vốn để hoạt động. Ngoài ra, sau khi bán được nợ các doanh nghiệp cũng được xem xét vay các khoản mới.

- Vậy đâu sẽ là khó khăn nhất trong việc thương thảo mua nợ xấu?

Ông Nguyễn Quốc Hùng: Quan trọng là hồ sơ khoản nợ phải đảm bảo đáp ứng được điều kiện quy định. Đơn cử là việc phân loại nợ đã trích dự phòng rủi ro là bao nhiêu để xác định giá trị khoản nợ.

- Xin cảm ơn ông!

(Theo TTXVN)