40, 45 và 0% của đồng bào DTTS

BP - Theo kết quả điều tra từ Ban chỉ đạo chiến lược phát triển thanh niên của tỉnh, hiện ở Bình Phước còn tới 22.062 thanh niên chưa hoàn thành chương trình giáo dục THCS, trong đó phần lớn là thanh niên người dân tộc thiểu số (DTTS). Con số này rất đáng được đặc biệt quan tâm.

Dân số Bình Phước hiện có khoảng 1 triệu người, trong đó khoảng 20% đồng bào các DTTS, tương đương khoảng 200 ngàn người. Chưa có thống kê chính xác, nhưng qua đó có thể thấy thanh niên DTTS chưa hoàn thành chương trình giáo dục THCS chiếm khoảng 10% so với số dân đồng bào DTTS hiện nay. Nếu tính riêng đối tượng thanh niên - độ tuổi 16-30, tỷ lệ này sẽ cao hơn nhiều. Giả sử dân số đồng bào DTTS có tỷ lệ độ tuổi tương đương cả nước, tức là thanh niên chiếm khoảng 24-25%, thì thanh niên DTTS của Bình Phước chưa hoàn thành chương trình giáo dục THCS chiếm khoảng 40-45%. Hay nói cách khác, cứ 2 thanh niên DTTS thì có xấp xỉ 1 người chưa hoàn thành chương trình giáo dục THCS.

Thế kỷ XXI đã sắp đi qua thập kỷ thứ 2. Loài người đã bước sang cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 - cuộc cách mạng công nghệ số, cuộc cách mạng 4.0. Để hòa nhập được với cuộc cách mạng công nghệ số, đòi hỏi mỗi cá thể trong cộng đồng phải có năng lực và trình độ phù hợp. Theo xu hướng đó, trình độ học vấn của thanh niên Việt Nam ngày một tăng cao. Ở nhiều nơi, nhiều vùng, đã phổ cập THPT. Các loại hình đào tạo dành cho thanh niên cũng ngày càng phổ biến, đa dạng. Thậm chí, một quy định mới khiến không ít người bất ngờ đã chính thức có hiệu lực, đó là từ ngày 1-7-2019 bằng đại học được đào tạo theo hình thức chính quy hay tại chức, từ xa, liên thông... đều có giá trị như nhau.

Điều đó đã mở ra cơ hội vô cùng lớn cho thanh niên tiếp cận các hình thức đào tạo bậc cao, nâng cao mặt bằng học vấn trong cả xã hội, trong đó trọng tâm dành cho thanh niên. Qua đó cũng tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên đáp ứng yêu cầu của các nhà tuyển dụng lao động. Thế nhưng, song song với cơ hội mở ra ấy, cũng là áp lực cho cả đơn vị tuyển dụng và với cả lao động thanh niên.

Ngày nay, hiếm doanh nghiệp nào tuyển dụng lao động không có bằng tốt nghiệp THPT, chứ chưa nói đến không có bằng tốt nghiệp THCS. Tại một số địa bàn có đông đồng bào DTTS như Bình Phước, cũng có doanh nghiệp có chính sách ưu tiên tuyển dụng lao động đối với người DTTS là yêu cầu trình độ học vấn thấp hơn, chỉ cần tốt nghiệp THCS... Nhưng những con số đã nêu, là trường hợp còn chưa có được bằng tốt nghiệp THCS. Với “lưng vốn” thấp như thế, khó có thể đặt ra các mục tiêu cao đối với thanh niên DTTS được, thậm chí đặt ra mục tiêu ở mức trung bình so với mặt bằng của cả nước đã không dễ thực hiện.

Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đây là chiến lược phát triển không chỉ của Việt Nam mà với mọi quốc gia trên thế giới và trong mọi thời đại. Một cách dễ hiểu hơn, muốn giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế hay nâng cao trình độ văn hóa - xã hội... giáo dục đều là cái gốc. Không có trình độ thì không có việc làm, còn xóa đói giảm nghèo khó như bắc thang lên trời...

Đồng bào DTTS là một bộ phận của mỗi quốc gia không thể tách rời. Theo thời gian, đồng bào DTTS không thể mãi nhận sự ưu tiên. Để theo kịp thời đại, thậm chí bứt lên phía trước, đồng bào DTTS phải đứng vững trên nền tảng của mình. Và yếu tố đầu tiên, điểm xuất phát cho sự đi lên đó, chính là giáo dục, trình độ văn hóa. Con số 40-45% giảm nhanh còn 0% bao nhiêu, đồng bào DTTS càng bứt lên nhanh bấy nhiêu.

Trần Phương